Điện mặt trời Ninh Thuận, điểm nóng năng lượng tái tạo cả nước

Và Nghị quyết 115/NQ-CP của Chính phủ có thể coi là bước ngoặt, góp phần quan trọng thúc đẩy phát triển về kinh tế xã hội của Ninh Thuận, nhất là 3 năm cuối của nhiệm kỳ 2016-2020.

Là một địa phương có tiềm năng lớn về NLTT, với khả năng phát triển tối đa khoảng 13.000 MW điện gió, hơn 8.000 MW điện mặt trời nên ngay từ rất sớm, các cấp lãnh đạo tỉnh Ninh Thuận xác định rõ ràng định hướng phát triển và chủ động chuẩn bị các điều kiện để đón đầu chính sách của Chính phủ.

34 dự án điện mặt trời đã cấp, trong đó có 21 dự án điện mặt trời công suất hơn 1.300 MW đã hoàn thành phát điện, hơn 11 dự án đang triển khai và hoàn thành với công suất hơn 2.200 MW bao gồm hơn 50 MW hệ thống điện mặt trời áp mái. Cùng với đó, trên địa bàn tỉnh cũng đã đưa vào vận hành 3 dự án điện gió với 229 MW và 278 MW dự án thuỷ điện vừa và nhỏ.

Song song với đó, hệ thống lưới điện truyền tải ở các cấp điện áp từ 110/220/500 kV cũng đã được đầu tư đồng bộ. Góp phần là nhờ sự hỗ trợ của Bộ Công Thương, Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN). Đã có 03 dự án điện mặt trời 500 kV được triển khai (2 dự án của EVNNPT, 1 dự án tư nhân đầu tư theo chấp thuận của Thủ tướng); 03 dự án 220kV và 06 dự án 110kV của ngành điện đang triển khai với tổng vốn đầu tư hơn 10.800 tỷ đồng.

Có thể nói, các dự án đi vào hoạt động đã tạo sự lan tỏa rất lớn và tác động tích cực đến kinh tế xã hội của tỉnh. Nó kéo theo các lĩnh vực ngành nghề, dịch vụ, bất động sản, giải trí, giáo dục, y tế…. phát triển. Năm 2019, riêng các ngành công nghiệp – xây dựng đã có tốc độ tăng tới 39,7%; GPDR của tỉnh đạt 13,18%, nằm trong top 5 của cả nước. Đặc biệt, thu ngân sách của tỉnh từ hoạt động đầu tư, xây dựng sản xuất của dự án năng lượng đã đạt hơn 4.300 tỷ đồng, vượt trước một năm chỉ tiêu của Đại hội Đảng bộ tỉnh đặt ra là 3.000 tỷ vào năm 2020.

Chính phủ đã ưu tiên tạo điều kiện cho Ninh Thuận cơ chế phát triển điện mặt trời dài hơn so với chính sách chung (Quyết định 11/QĐ-TTg), Điều này cho phép Ninh Thuận phát triển tối đa 2.000 MW điện mặt trời, đi kèm đó là cơ chế giá cho các dự án, kéo dài đến hết năm 2020.

Tuy nhiên, ở Ninh Thuận nói riêng và nhiều địa phương vẫn gặp khó khăn trong phát triển NLTT như cơ chế, chính sách không theo kịp thực tiễn. Đơn cử như cơ chế khuyến khích phát triển điện mặt trời, điện gió chỉ áp dụng trong thời gian quá ngắn. Trong khi thủ tục đầu tư dự án kéo dài, nhiều công đoạn đã ảnh hưởng tới tâm lý, tiến độ triển khai cũng như sự rủi ro cho các nhà đầu tư.

Bên cạnh đó, chính sách đền bù tiền giải phóng mặt bằng, hay gần đây là thủ tục chuyển đổi đất rừng vẫn còn nhiều bất cập, chưa đồng bộ, thủ tục kéo dài ảnh hưởng đến việc phát triển NLTT. Hay vấn đề truyền tải điện lại vướng quy hoạch điện lực. Đây là những vướng mắc cần sớm tháo gỡ trong tương lai gần.

Thủ tục các dự án điện lực cần rút ngắn ví dụ như là đấu nối hiện nay phải đi qua Tổng công ty Điện lực đến EVN, các Bộ ngành mới đến địa phương triển khai. Thủ tục này kéo dài gây lãng phí nguồn lực. Nhà nước cũng cần đưa ra các chính sách giá điện ổn định, hợp lý, tránh lo ngại cho các nhà đầu tư.

Tư nhân đã tham gia đầu tư vào truyền tải có hai lĩnh vực:

• Thứ nhất là xây dựng hệ thống truyền tải kết hợp với dự án. Vì nó gắn liền với quyền lợi của doanh nghiệp nên họ chấp nhận việc bỏ kinh phí đầu tư bàn giao cho Nhà nước quản lý. Do đó, cần phải cụ thể hoá thể chế này sớm, nhằm tạo quá trình bàn giao, tiếp nhận rõ ràng, minh bạch, chứ không để nhà đầu tư lại đi làm việc với bộ ngành và hỏi thủ tục bàn giao.
• Thứ hai là đầu tư khai thác kinh doanh hệ thống truyền tải. Cần cụ thể hoá Nghị quyết 55 bằng các luật thật rõ ràng. Hệ thống đường truyền tải cũng giống như một tuyến quốc lộ, ai đi qua đó thì có nghĩa vụ phải trả phí. Nếu làm được như vậy mới thu hút được dòng vốn từ tư nhân tham gia đầu tư phát triển hệ thống truyền tải.

–Theo Công Thương–